Symposia/Congressen
Middagsymposium 'Mijn klas een positieve groep!' (VOL)
Datum: woensdag 7 oktober 2009
Tijd: 13.00 - 16.30 uur
Locatie: Vught
Voor wie: Leerkrachten uit het basis- en voortgezet onderwijs, schoolleiders en intern coaches/begeleiders.
Impressie symposium 'Mijn klas een positieve groep!'
Succesvol middagsymposium 'Mijn klas een positieve groep'
Woensdagmiddag 7 oktober spetterde het in hotel Vught.
Op woensdag 7 oktober bezochten 150 enthousiaste deelnemers het middagsymposium ‘Mijn klas een positieve groep’ in Hotel Van der Valk in Vught. De praktische middag met veel oefeningen, werd deskundig gevuld door twee sprekers: Maya Bakker-De Jong en Ivo Mijland. Dit duo, bekend van het zeer succesvolle Handboek ‘Voor elke mentor’, koppelde dit voorjaar hun kennis voor een nieuw boek over groepsprocessen. Wat vooral duidelijk werd deze middag, is dat je als groepsleerkracht of als mentor invloed kunt uitoefenen op de positieve vorming van de groep.
Maya Bakker-De Jong begon met een oefening uit het nieuwe boek. Ze liet de zaal met die oefening merken hoe je zelfs in een groep van 150 personen, invloed kunt uitoefenen op het groepsproces. Op school is dat ook zo. Zeker als je weet hebt van een aantal vaste processen in elke groep. Zo is er het proces van ‘de eerste indruk’ en het proces van ‘erbij horen’. Twee cruciale onderdelen aan het begin van het groepsproces. Leerlingen komen vooral naar school voor de ontmoeting met elkaar. Het ‘erbij horen’ is daarbij dus van groot belang. Dit sociale proces kost veel energie en die is dan niet beschikbaar voor het leerproces. Inzetten op de kwaliteit van het groepsproces is een proces dat continu aandacht vereist.
De groepsleerkrachten in het basisonderwijs en de mentoren in het VO kunnen daarbij een belangrijke rol spelen door het groepsproces positief te sturen. Leerlingen kunnen zich dan frank en vrij voelen in hun klas, ze durven zichzelf te zijn en hun eigen mening te tonen. Erbij horen is zo belangrijk voor mensen dat, wat zijzelf vinden ingeleverd wordt voor wat de meerderheid vindt. Het publiek kreeg dat te zien aan de hand van een klassiek experiment van Salomon Asch en een fragment uit een film van Ruben Ostlund.
In het filmpje van het Asch experiment is te zien hoe een deelnemer zijn eigen mening inlevert voor die van de groep. Dit experiment is al vaak herhaald en het resultaat is steeds zo dat het merendeel zo reageert als de proefpersoon in dit filmpje.
Voor de leerkrachten op school is het dus belangrijk dat de sfeer in de groep positief is ten opzichte van de leerlingen onderling en ten opzichte van het leren.
Aansluitend aan de presentatie van Maya Bakker-de Jong liet Ivo Mijland krachtig zien dat wat je ziet, alles zegt over jezelf. Met diverse praktijkvoorbeelden en filmpjes kreeg het publiek te zien hoe zeer de waarneming die we doen, gevormd wordt door onze persoonlijke blik op de situatie. Die persoonlijke situaties komen samen in de klas als groep. Wat veel docenten wel eens vergeten, is dat alle leden van het systeem klas, ook informatie meenemen uit andere systemen, zoals het systeem gezin. Verder kreeg het publiek diverse testjes te zien, waaruit bleek dat inderdaad de kijk van jezelf bepaalt welk beeld je ziet. Probeer deze maar eens, van goochelaar Richard Wiseman:
Niet alleen de manier van kijken bepaalt het verschil tussen mensen, ook de hersenen zijn divers. Ook daarvoor had Ivo Mijland een bizar psychologisch experiment meegenomen (http://www.interestingillusions.com/nl/populair/spinning-dancer/):
Als je naar de danseres kijkt, dan ziet de een haar met de klok meedraaien, terwijl een ander haar tegen de klok in ziet draaien. Onze hersenen nemen de wereld dus niet altijd hetzelfde waar, en dat is een interessant gegeven voor het werken met de groep.
De mens is een mimetisch wezen: we leren door te imiteren. Ook dat gegeven is interessant in de klas als groep. Want alleen al door voor te doen wat je graag wilt zien, krijg je invloed op het groepsproces. Doe wat je van de ander verwacht! Ivo Mijland sloot zijn lezing af met een lied van Koot & Bie: zoek jezelf broeder...
Na de pauze ging Maya Bakker aan het werk met de zaal. Ze werkte met de grote groep aan diverse groepsvormende oefeningen. Door het zelf te doen, werd het groepsproces in de zaal zichtbaar beïnvloed.
Na afloop reikte Ard Nieuwenbroek het handboek uit aan de twee trotse auteurs...
